Vẽ bản đồ truyền thống khó thế nào?
Nếu không có công nghệ vệ tinh, việc vẽ bản đồ trở nên một công việc phức tạp và đòi hỏi sự tập trung, chính xác và tỉ mỉ của con người. Trước khi có sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ vệ tinh và hệ thống định vị toàn cầu (GPS), con người đã sử dụng các phương pháp truyền thống để vẽ bản đồ bằng tay, dựa trên đo đạc, quan sát và kiến thức địa lý. Dưới đây là một số phương pháp được sử dụng trước đây để vẽ bản đồ:
- Đo đạc bằng thiết bị đo lường: Trước khi có các công cụ hiện đại, như GPS, con người đã sử dụng các công cụ đo đạc cơ bản để đo lường các yếu tố địa lý. Những công cụ này bao gồm thước, bản đồ, compa, đo đạc bằng mắt và kinh vĩ.
- Bản đồ: Con người vẽ các bản đồ chi tiết của các khu vực cụ thể dựa vào các bản đồ có sẵn hoặc vẽ từ đầu. Những bản đồ này có thể là các bản đồ tổng quan về quốc gia hoặc khu vực lớn hơn, hoặc là các bản đồ chi tiết của các khu vực cụ thể như thành phố, làng quê, dòng sông, đồng cỏ, rừng, v.v.
- Thước và kinh vĩ: Những công cụ đo đạc này được sử dụng để đo đạc các khoảng cách, góc và hướng trên mặt đất. Thông qua các số liệu này, con người có thể xác định vị trí và kích thước của các yếu tố địa lý và vẽ chúng lên bản đồ.
- Quan sát và ghi chép: Một trong những phương pháp quan trọng nhất để vẽ bản đồ trước đây là dựa vào quan sát trực tiếp. Con người sẽ đi xem xét các yếu tố địa lý trên mặt đất, chẳng hạn như các dãy núi, dòng sông, hồ, cây cỏ, hòn đảo, v.v., và ghi chép lại trên giấy hoặc sổ tay. Sau đó, thông qua những ghi chép này, họ sẽ vẽ bản đồ bằng tay theo tỷ lệ.
- Sử dụng bản đồ cũ và thông tin từ những người đi khám phá: Trong quá trình khám phá và thám hiểm các vùng đất mới, những người đi khám phá thường vẽ các bản đồ dựa vào những thông tin và ghi chép thu thập được. Các bản đồ cũ và thông tin từ những người đi khám phá cũng được sử dụng làm mẫu để vẽ bản đồ mới.
- Sử dụng bản đồ từ thư viện và tư liệu lịch sử: Con người cũng sử dụng các bản đồ và tư liệu lịch sử có sẵn trong thư viện hoặc từ các tài liệu khác để xây dựng bản đồ chi tiết về các khu vực hoặc địa danh cụ thể.
Tất cả các phương pháp trên đều yêu cầu kỹ năng đo đạc, quan sát và hiểu biết địa lý rộng lớn để vẽ bản đồ chính xác.
Việc vẽ bản đồ bằng tay trước đây có thể tốn nhiều thời gian và công sức hơn, nhưng nó đã đóng góp quan trọng vào việc tạo ra những bản đồ cần thiết cho cuộc sống hàng ngày và các hoạt động như du lịch, thương mại, quân sự và nghiên cứu địa lý.
Bản đồ truyền thống lưu trữ thế nào?
Bản đồ truyền thống trước khi có công nghệ số hóa và lưu trữ điện tử được lưu giữ và bảo quản thông qua các phương pháp thủ công và vật lý. Dưới đây là một số cách thức phổ biến để lưu trữ bản đồ truyền thống:
- Bản đồ vẽ tay trên giấy: Những bản đồ được vẽ tay trên giấy sẽ được lưu giữ trong các cơ sở lưu trữ chuyên dụng, như các cơ quan chính phủ, viện nghiên cứu địa lý, thư viện, bảo tàng hoặc các tổ chức lịch sử. Các bản đồ này thường được bảo quản trong các hộp lưu trữ chống thấm nước và ánh sáng, để bảo vệ khỏi các tác động bên ngoài như ẩm ướt, mối mọt, nấm mốc, và ánh nắng mặt trời.
- Tranh bản đồ trên các bề mặt cứng: Trong một số trường hợp, bản đồ truyền thống có thể được vẽ trên các bề mặt cứng và bền vững như gỗ, kim loại, đá, hoặc gốm sứ. Những tranh bản đồ này có thể được treo tường hoặc trưng bày tại các cơ sở lưu trữ, bảo tàng hoặc các không gian công cộng.
- Bản đồ trên vật liệu lưới: Một phương pháp khác để lưu trữ bản đồ truyền thống là in chúng lên các vật liệu lưới như lụa, vải hoặc giấy chuyên dụng. Những bản đồ này có thể được gập lại và cuốn thành cuốn sách hoặc bảng lớn để thuận tiện cho việc sử dụng và lưu trữ.
- Bản đồ trên chất liệu khác nhau: Bản đồ truyền thống có thể được in hoặc vẽ lên nhiều loại chất liệu như giấy bóng, bản đồ nhựa, da, lụa, gốm, gỗ, v.v. Mỗi chất liệu có đặc điểm và độ bền khác nhau, và việc lựa chọn chất liệu phù hợp sẽ tùy thuộc vào mục đích sử dụng và điều kiện lưu trữ.
Dù là bản đồ vẽ tay hay in ấn, việc lưu trữ bản đồ truyền thống đòi hỏi sự cẩn thận và chú trọng đến việc bảo vệ chúng khỏi các yếu tố tự nhiên và hóa học có thể làm hỏng chất liệu và thông tin trên bản đồ.
Hiện nay, việc số hóa và lưu trữ bản đồ truyền thống bằng công nghệ điện tử và máy tính đã giúp bảo vệ và tiếp cận dễ dàng hơn với những kiến thức quý giá chứa đựng trong bản đồ.
Xem thêm: 5 Đột phá công nghệ đáng chú ý đang thay đổi thế giới
